Không phải chuyện ăn uống mà là chuyện xây nhà vệ sinh tiền tỉ của ngành giáo dục Quảng Ngãi đang thu hút sự quan tâm của dư luận trong tuần qua.
 
Một nhà vệ sinh cho trường học diện tích chỉ khoảng 30m2 mà có giá từ 6 đến 7 trăm triệu đồng thì quả là bất bình thường. Tính ra giá thành xây dựng 1m2 nhà xí ở Quảng Ngãi đắt gấp đôi căn hộ chung cư cao cấp ở thành phố Hồ Chí Minh. Chỉ riêng một sự so sánh như vậy thôi cũng đủ làm cho bao nhiêu sự biện minh dù có hay ho đến mấy cũng khó làm cho công luận chấp nhận.
 
Cứ cho là chi phí xây mỗi cái nhà vệ sinh chỉ hết khoảng 230 triệu theo giải trình của Sở, còn lại là các hạng mục phụ trợ như giếng khoan, hệ thống ống dẫn nước, bồn chứa…Nhưng hạng mục phụ trợ mà lại chiếm gần hai phần ba tổng chi phí, điều đó có hợp lí chăng ? Có lẽ khi liệt kê các hạng mục như thế các vị quên mất một điều rằng, dư luận rành giá cả xây dựng lắm, làm sao có thể lòe được họ ? Còn việc có đầu tư các hạng mục phụ trợ hay không thì cô giáo H ở trường Long Sơn đã khẳng định "hệ thống giếng nước của trường đã có trước đó" (theo GDVN, "Nhà vệ sinh gần 600 triệu đó nhà trường không hề biết đến")
 
Ngày 12-6, trên báo Tuổi trẻ xuất hiện bài báo: “Quảng Nam xây 5 nhà vệ sinh chỉ 700 triệu đồng”, bình quân mỗi cái 140 triệu, bằng ¼ của Quảng Ngãi nhưng diện tích lại rộng hơn, từ 44-63m2, chất lượng tốt hơn, cũng bao gồm các công trình phụ trợ như điện, nước và các thiết bị lắp đặt bên trong. Việc xây dựng nhà vệ sinh trường học ở Quảng Nam hay Quảng Ngãi đều nằm trong chương trình mục tiêu quốc gia nước sạch và môi trường, có khác gì nhau nhưng tại sao giá thành ở hai địa phương lại chênh nhau đến thế ?
 
Trả lời câu hỏi này không khó, bởi các con số đã nói lên tất cả. “Ăn” không tiêu thì tất sẽ bội thực. Có lẽ nhân vụ việc này Bộ GD-ĐT nên cho kiểm tra việc thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia nước sạch và môi trường ở tất cả các tỉnh thành trong cả nước, biết đâu lại phát hiện thêm nhiều nhà xí có giá khủng hơn nữa ?
 
13-6-2013
Nguyễn Duy Xuân